(ដោយសារតែ តារកស៊ី រត់រ៉ឺម៉ក ទើបធ្វើឱ្យមាន វិទ្យាល័យ នេតយ៉ង់ និងអនុវិទ្យាល័យ សោហឺ បន្សល់ទុកឱ្យអ្នកខេត្តបាត់ដំបងដល់សព្វថ្ងៃ )។
លោកឧកញ៉ាបំរុងរដ្ឋ សោ ហឺ គឺជាជនជាតិចិនភៀសខ្លួនពីប្រទេសចិន ក្នុងសម័យប្រទេសចិនមានសង្រ្គាមផ្ទៃក្នុង។លោកបានមករស់នៅ និងកសាងគ្រួសារមួយជាមួយលោកស្រី នេត យ៉ង់ ដែលជាភរិយា។
លោកឧកញ៉ាបំរុងរដ្ឋ សោ ហឺ គឺជាជនជាតិចិនភៀសខ្លួនពីប្រទេសចិន ក្នុងសម័យប្រទេសចិនមានសង្រ្គាមផ្ទៃក្នុង។លោកបានមករស់នៅ និងកសាងគ្រួសារមួយជាមួយលោកស្រី នេត យ៉ង់ ដែលជាភរិយា។
លោកបានប្រកបរបរ ជាអ្នករត់រ៉ឺម៉កកង់នៅក្នុងទីរួមខេត្តបាត់ដំបង។លោកជាមនុស្សម្នាក់ ដែលឧស្សាហ៍ និងព្យាយាមអំណត់អត់ធ្មត់ជាមួយនឹងការងារប្រើកម្លាំងមួយនេះ។ ដោយសារការព្យាយាម អំណត់ធ្មត់នេះហើយ ទើបលោកអាចទាកទាញ់ម៉ូយជាច្រើន ជិះរ៉ឺម៉ករបស់លោក។ ដល់អំឡុងពេលសង្រ្គាមលោកទីពីរកើតឡើង ខេត្តបាតដំបងត្រូវបានទាហានជប៉ុនកាត់ចូលទឹកដីថៃ ជាមួយនឹងខេត្តខ្មែរដទៃទៀត។នាពេលនោះ លោកបានឆ្លៀតឱកាសរកស៊ីរត់ពន្ធក្រណាត់ ពីប្រទេសថៃចូលកម្ពុជា។ដោយសារតែលក់ក្រណាត់នេះហើយទើបលោកចំណេញប្រាក់ និងមាសជាច្រើន ដែលជួយធ្វើឲ្យជីវភាពរបស់លោករីកចំរើន និងធូរធារជាងមុន។បន្ទាប់ពីបញ្ចប់សង្រ្គាមទឹកដីខេត្តបាត់ដំបង ត្រូវបានបារាំងទាមទារមកកម្ពុជាវិញ។លោក សោ ហឺ ក៏ប្រកបរបរថ្មីមួយចំនួនផ្សេងទៀត។នៅឆ្នាំ១៩៥២ លោកក៏បានចូលរួមជាមួយនឹងសម្តេច សីហនុ ក្នុងការទាមទារឯករាជ្យដល់កម្ពុជានៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបងនេះ។លោកបានខិតខំគាំទ្រទាំងកម្លាំងកាយ និងសម្ភារស្បៀងដល់អ្នកតស៊ូទាំងឡាយ។ បន្ទាប់ពីកម្ពុជាទទួលឯករាជ្យពេញបរិបូរណ៍នៅថ្ងៃទី០៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ លោក ក៏បានចាប់ផ្តើមធ្វើកិច្ចការកសាងជាច្រើនដើម្បីតបស្នងសងគុណដល់អ្នកខេត្តបាត់ដំបង ដែលជាអ្នកមានគុណរបស់លោក។បើគ្មានការគាំទ្រពីអ្នកខេត្តបាត់ដំបងទេ នោះលោកក៏មិនអាចមានជីវភាពធូរធារ និងទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តមបានឡើយ។លោកបានកសាងស្នាដៃមួយចំនួនដូចជា៖ វិទ្យាល័យនេតយ៉ង់ អនុវិទ្យាល័យសោហឺ វត្តកណ្តាល និងស្នាដៃជាច្រើនទៀតក្នុងខេត្តបាត់ដំបង។ លោកត្រូូវបាន សម្តេច សីហនុ ដែលជាព្រះប្រមុខរដ្ឋប្រទានងារជា«ឧកញ៉ាបំរុងរដ្ឋ» នៃព្រះរាជណាចក្រកម្ពុជា។
...ខាងក្រោមនេះជាប្រវត្តិ នៃវិទ្យាល័យមួយចំនួននៅ ខេត្តបាត់ដំបង៖
១- លោកតា អ៊ាបឃុត មានភរិយានាម អោតឺមឿក ដែលជាឈ្មោះអាគារមួយ នៅក្នុងសាលា អ៊ាបឃុត។ សាលាអ៊ាបឃុត មានបីអាគារ គឺអាគារអ៊ាបឃុត អាគារអោតឺមឿក និង អាគារមាតាបិតាសិស្ស។
២- លោកយាយនេតយ៉ង់ មានស្វាមីនាម សោហឺ ជាសប្បុរសជន ដែលសង់សាលាបឋមសិក្សា សោហឺ នៅទីក្រុងបាត់ដំបង ដើម្បីផ្តល់ឱកាសដល់សិស្សក្រីក្រ។ សព្វថ្ងៃ សាលាសោហឺ បានត្រូវក្រសួង សិក្សាធិការ តម្លើងទៅជា អនុវិទ្យាល័យមួយ នៅទីក្រុង បាត់ដំបង។ ចំណែកសាលានេតយ៉ង់ មានអាគារបីអាគារដែរ គឺអាគារនេតយ៉ង់ អាគារអ៊ាបប៉ូយគី និង អាគារមាតាបីតាសិស្ស។ អ៊ាបប៉ូយគឺ ជាឈ្មោះរបស់ កូនប្រុស របស់លោកតាអ៊ាបឃុត ដែលបានធ្វើអំណោយសង់អាគារនេះ។
៣- វិទ្យាល័យបាត់ដំបង ជា វិទ្យាល័យមុនីវង្សសព្វថ្ងៃនេះ។ វិទ្យាល័យមុនីវង្សបានត្រូវសាងសង់ឡើង នៅក្នុងសម័យអាណានិគមបារាំង ដោយមានរដ្ឋាភិបាលបារាំង ជាអ្នកនាំ ការសិក្សា កម្រិតមធ្យមសិក្សា និង ឧត្តមសិក្សា ចូលមកប្រទេសខ្មែរ ព្រោះជំនាន់នោះ ការសិក្សារនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរ មានត្រឹមតែកម្រិតបឋមសិក្សា ហើយសាលារៀនទៀតសោត ក៏នៅក្នុងតែវត្តអារាម តែប៉ុណ្ណោះ ពុំមានសាលាគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាលទេ។
៤- វិទ្យាល័យស្វាយប៉ោ ទើបនឹងកើតឡើង នៅឆ្នាំ១៩៧០ ពីដើមជាសាលារៀនចិន ឈ្មោះ កុកក្វាង។ នៅពេលសាលាស្វាយប៉ោ កើតដំបូង គេយកសិស្សមួយចំនួន ពីសាលាបាត់ដំបង មួយភាគទៀតពីអ៊ាបឃុត និង មួយភាគក្រោយ ពីនេតយ៉ង់។
៥- នៅមានវិទ្យាល័យឯកជនពីរទៀត នៅបាត់ដំបង គឺ វិទ្យាល័យសង្កែ និង ត្រៃមិត្រ នៅខាងកើត វិទ្យាល័យនេតយ៉ង់ តាមផ្លូវជាតិលេខ៥ ទៅវាលចំណតយន្តហោះ។
៦- លោកយាយ នេត យ៉ង់ ជាភរិយារបស់ លោកតា សោហឺ។ កាលលោកទាំងពីរនៅក្រីក្រ លោកតាសោហឺ ជាចិនរកស៊ីធាក់រ៉ឺម៉ក ឯលោកយាយយ៉ង់ ជាខ្មែរ រកស៊ីជួញដូរកំប៉ិកំប៉ុក ដើម្បីចិញ្ចឹមគ្រួសារ។ លុះលោកបានធូរធារគ្រាន់បើ លោកក៏បានបរិច្ចាគធនធានផ្ទាល់ខ្លួន កសាងសាលាបឋមសិក្សាសោហឺ និងវិទ្យាល័យនេតយ៉ង់ ឲ្យសិស្សានុសិស្សក្រីក្រ នៅខេត្តបាត់ដំបង បានរៀនសូត្រចេះដឹងកាន់តែប្រសើរ ទុកជាការដឹងគុណ និងភាពកត្តញ្ញូ របស់លោក ជូនដល់ប្រទេសខ្មែរ ដែលបានផ្តល់ឱកាស អោយលោក និងក្រុមគ្រួសារ បានជ្រកកោន រស់នៅរកស៊ីចិញ្ចឹមជីវិត យ៉ាងក្សេមក្សាន្ត។
៧- ក្នុងករណីស្រដៀងគ្នាដែរ លោកតាអ៊ាបឃុតនិងលោកយាយ ឱតឺមឿក ក៏ជាជនក្រីក្រ ដែលរកស៊ីចិញ្ចឹមជីវិតសុចរិត លុះបានដល់ភាពរុងរឿង ហើយបានបរិច្ចាគទាន ដែលជាកម្លាំងញើសឈាមរបស់លោក សាងសង់វិទ្យាល័យអ៊ាបឃុត នៅទល់មុខនិងវិទ្យាល័យនេតយ៉ង់ នាទីក្រុងបាត់ដំបង ក្នុងគោលបំណងដូចគ្នា គឺបណ្តុះបច្ចាជន អោយបានទទួលការចេះដឹងខ្ពស់ មានជីវិតរុងរឿង ចាកផុតនៅភាពក្រីក្រអត្តខាត់។
៨- ម្តាយខ្ញុំជាសិស្សម្នាក់ ដែលបានទទួលការឧបត្ថម្ភ ពីសាលាសោហឺ។ ចំណែក អ្នកស្រី ប៉ែនរ៉ន ហួយមាស រស់សិរីសុទ្ធា អ៊ិមសុងសឺម និងរូបខ្ញុំ ព្រមទាំងសាច់ញាតិ ក្រុមគ្រួសារ សុទ្ធសឹងជាសិស្ស ដែលធ្លាប់បានទទួលនូវការឧបត្ថម្ភ ពីសាលា អ៊ាបឃុត និងនេតយ៉ង់នេះ។
៩- អ្នកស្រុក ដែលមានកំណើតនៅខេត្តបាត់ដំបង ដែលធ្លាប់សិក្សារៀនសូត្រនៅសាលាសោហឺ អ៊ាបឃុត ឬនេតយ៉ង់ រមែងរលឹកនឹកគុណលោកទាំងបួនរូប មិនដែលភ្លេចឡើយ!! ទង្វើរបស់លោកទាំងបួន គឺជានិមិត្តរូបនៃសប្បុរសធម៌ និងគុណធម៌ប្រសើរឧត្តង្គឧត្តមអតិបរមា!!
EmoticonEmoticon