ការបូជាព្រះសារីរឹកធាតុ សម័យនគរភ្នំ
សិលាចារឹកខ្មែរ គឺជាប្រភពដ៏សំខាន់បំផុតសម្រាប់ចងក្រងប្រវត្តិសាស្ត្រខេមរជាតិឡើងវិញ ដោយហេតុថា បើគ្មានការកត់ត្រាទាំងនោះទេ យើងពុំអាចដឹងអំពីព្រឹត្តិការណ៍មួយចំនួន ដែលបានកើតឡើងក្នុងសម័យអតីតកាលបានជាដាច់ខាត។
ការសិក្សាវិភាគនូវខ្លឹមសារនៃអត្ថបទនៃសិលាចារឹកវត្តបាទី (K.40) ស្ថិតក្នុងភូមិថ្នល់ទក្សិណ ឃុំក្រាំងធ្នង់ ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ ដែលសព្វថ្ងៃតម្កល់ទុកនៅអភិរក្សដ្ឋានអង្គរ សៀមរាប បានបង្ហាញអំពីជំនឿសាសនា បែបពុទ្ធនិយម នាគ្រាបឋម នៃប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ ជាពិសេសការគោរពបូជាព្រះសិរីរឹកធាតុ (ព្រះស្រីធាតុ) ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីរុទ្រវរ្ម័ន នាដើមស.វទី៦នៃគ.ស។
តាមរយៈការសិក្សានៃសិលាចារឹក ដែលសរសេរជាភាសាសំស្ក្រឹត មានចំនួនជាង ២០បន្ទាត់ របស់លោក ហ្សាក់ ស៊ឺដេស កាលពីឆ្នាំ១៩៣១ ហើយថ្មីៗនេះ នៅឆ្នាំ ២០១៣ ដោយលោក សាស្ត្រាចារ្យ យៀង វីរបុត្រ ។ យើងអាចស្រង់នូវខ្លឹមសារពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការបូជាព្រះពុទ្ធសាសនា ដើម្បីជាតឹកតាងប្រវត្តិសាស្ត្រ។
សូមរំឮកថា សិលាចារឹកនេះ ជាសិលាចារឹកមួយដ៏សំខាន់ក្នុងចំណោមសិលាចារឹកដ៏កម្រមួយចំនួន នាសម័យនគរភ្នំ ដែលគេបានរកឃើញ ផ្តើមឡើងដោយការនមស្ការ ចំពោះព្រះជិនស្រី ដែលជាព្រះពុទ្ធជាអង្គម្ចាស់។ តទៅនេះ គឺខ្លឹមសារនៃអត្ថបទពាក់ព័ន្ធ ដែលជាការបកប្រែរបស់លោក សាស្ត្រាចារ្យ យៀង វីរបុត្រ តាមរយៈអត្ថបទដើម ជាភាសាបារាំងរបស់លោក ហ្សក ស៊ឺដេស :
“ព្រះអង្គទ្រង់បានស្រោចស្រង់ហើយ នូវលោកដែលបានលិចលង់ក្នុងវដ្តសង្សារ ពោលគឺ ត្រៃភព ហើយបានលើកដាក់ដល់ត្រើយត្រាណ គឺព្រះនិព្វានដ៏ឧត្តុង្គឧត្តម ឥតមានអ្វីប្រៀបផ្ទឹមស្មើបាន។ ចំណែកឯព្រះស្រីធាតុ (ព្រះកេសា ទុកដូចជាព្រះបរមសារីរឹកធាតុ) របស់ព្រះអង្គ ដែលតែងផ្តល់នូវប្រយោជន៍ដល់សព្វសត្វ ក៏នៅតែផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់សព្វសត្វរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។ ព្រះមហាក្សត្រព្រះបាទស្រីរុទ្រវរ្ម័ន ទោះបីថា ព្រះអង្គជាបុគ្គលដ៏ប្រសើរក៏ដោយ ក៏ទ្រង់មិនដែលមានព្រះចិន្តាឈ្វេងយល់ថា គុណធម៌ជាអរគុណនោះទេ ទ្រង់តែងតែនាំយកនូវគុណធម៌នោះទៅដាក់ដល់តម្កល់ទុកលើត្បូង សិរសានៃពពួកនរជនទាំងឡាយ . . . ព្រះអង្គបានបដិបត្តព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ . . . ទ្រង់បានថ្វាយជីពជនរបស់ព្រះអង្គ ដោយការបំពេញតួនាទីជាឧបាសកដ៏ប្រសើរបរិសុទ្ធឥតមានអំពើបាបឡើយ . . .” (ស្លោកទី២, ៣ និងទី៦)។ (យៀង វីរបុត្រ, ឯកសារកំណត់ត្រាប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរដ៏សំខាន់ នៅសម័យនគរភ្នំ ក្នុងសិលាចារឹកវត្តបាទី K. 40, វេទិកាអ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រលើកទី១ ស្តីពីប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជាសម័យបុរេប្រវត្តិ និងអាណាចក្រភ្នំ, រាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ថ្ងៃទី២៧ ខែកញ្ញា ២០១៣ ) ។
តាមពិតទៅ ទិន្នន័យនៃសិលាចារឹកដ៏សំខាន់នេះ ក៏ត្រូវបានគូសបញ្ជាក់ដោយកំណត់ហេតុចិនផងដែរ ដែលគេបានដឹងថា “នៅឆ្នាំ ៥១៤នៃគ្រិស្តសករាជ ព្រះមហាក្សត្រនៃអាណាចក្រហ្វូ-ណន ព្រះនាមថា ព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន បានសោយទីវង្គត ហើយព្រះរាជបុត្ររបស់ទ្រង់ ដែលប្រសូត្រចេញពីព្រះអគ្គមហេសីគ្មានខ័នស្លា បានឡើងសោយរាជ្យសម្បត្តិ ក្រោយពីបានធ្វើឃាតអ្នកស្នងរាជស្របច្បាប់” ហើយម្យ៉ាងវិញទៀត “លទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនាមានភាពរុងរឿងថ្កើងថ្កានអស្ចារ្យ នៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន”។
សូមបញ្ជាក់ថា ដូចពោលខាងលើ សិលាចារឹកនេះ មិនមែនមានប្រភពចេញពីប្រាសាទតាព្រហ្មទន្លេបាទីទេ ដូចដែលលោក ប្រ៊ូណូ ប្រ៊ុយគីយេរ៍ បានស្មាននោះទេ។
សរុបសេចក្តីមក ការគោរពបូជាព្រះសិរីរឹកធាតុ ដោយជនជាតិខ្មែរ ដើម្បីសេចក្តីសុខសប្បាយ ចម្រុងចម្រើន ត្រជាក់ត្រជុំ មានប្រភពតាំងពីសម័យនគរភ្នំម្ល៉េះ។
គួរគប្បីរំឭកផងដែរថា ក្នុងចំណោមសារីរឹកធាតុ យើងក៏បានឃើញនូវការគោរពបូជានូវព្រះកេសាព្រះពុទ្ធអង្គ មានមហិច្ឆិតាចង់បាន ដើម្បីយកទៅតម្កល់ក្នុងព្រះរាជធានីរបស់ទ្រង់។ នេះបើយោងលើកំណត់ហេតុចិន នាសម័យនោះ៕ (ម.ត្រាណេ)
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
EmoticonEmoticon