ខ្ញុំទទួលស្គាល់ថា ខ្ញុំធ្លាប់បានឮអំពីវត្ថុសិល្បៈខ្មែរតាំងនៅសារមន្ទីរ ហ្គីមេ ទីក្រុងប៉ារីស ដែលមួយភាគធំនៃវត្ថុសិល្បៈនោះ គឺត្រូវបានលួចចេញពីស្រុកខ្មែរ ហើយបុគ្គលដែលលួចនោះ ក្រោយមកបានក្លាយទៅជារដ្ឋមន្ត្រីវប្បធម៌នៃប្រទេសបារាំង វាពិតជារឿងគួរឲ្យឆ្ងល់មែន ។
ដោយឡែកសម្រាប់វត្ថុសិល្បៈខ្មែរនៅប្រទេសវៀតណាមនេះ
ខ្ញុំពុំសូវបានដឹងអំពីព័ត៌មាននោះទេ
គឺរហូតដល់ពេលដែលខ្ញុំបានចូលទៅមើលសារមន្ទីរនេះ
ទើបខ្ញុំភ្ញាក់ផ្អើលទៅនឹងការពិព័ណ៌នូវបណ្តាវត្ថុសិល្បៈខ្មែរទាំងនោះ
។ វត្ថុសិល្បៈខ្មែរទាំងនោះ
មិនមែនសុទ្ធតែជាវត្ថុសិល្បៈដែលមានប្រភពមកពីទឹកដីកម្ពុជាក្រោមនោះទេ
តែមួយចំនួនធំក៏មានប្រភពចេញមកពីតំបន់អង្គរផងដែរ ។
ដោយសារវត្តមាននៃវត្ថុសិល្បៈខ្មែរមកពីតំបន់អង្គរនៅក្នុងសារមន្ទីរប្រវត្តិសាស្ត្រក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាមនេះ ធ្វើឲ្យខ្ញុំមានចម្ងល់ថាតើវត្ថុសិល្បៈទាំងនេះ ត្រូវបានយកមកដាក់តាំងនៅទីនេះតាំងពីសម័យណា ? ខ្ញុំព្យាយាមរកប្រភពឯកសារដែរ តែនៅតែមិនទាន់ជួបប្រទះនៅឡើយ ៕ ខ្ញុំសាកល្បងសន្និដ្ឋានថាវត្ថុសិល្បៈខ្មែរទាំងនោះ អាចចូលមកក្នុងសារមន្ទីរនេះនៅក្នុង ៣ ករណី ទីមួយ គឺត្រូវបាននាំយកមកដាក់តាំងនៅក្នុងសារមន្ទីរនេះ តាំងតែពីសម័យអណានិគមនិយមបារាំង គឺតាំងពីក្រោយសារមន្ទីរនេះសម្ពោធនៅឆ្នាំ ១៩២៩ ហើយទី ២ គឺអាចត្រូវនាំយកមកតម្កល់នៅទីនេះនៅក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ គឺនៅក្រោយការវាយលុកចូលរំដោះប្រទេសកម្ពុជា ចេញពីរបបខ្មែរក្រហម ហើយប្រហែលជាពេលនេះ ក៏មានការប្រមូលវត្ថុសិល្បៈខ្មែរបុរាណមួយចំនួន សម្រាប់ជាចយភណ្ឌយកទៅប្រទេសវៀតណាម ឬមួយក៏ជាការប្រគល់វត្ថុសិល្បៈដល់សមមិត្តវៀតណាម ដើម្បីជាការថ្លែងអំណរគុណចំពោះការចូលមករំដោះ និងទី ៣ គឺវត្ថុសិល្បៈខ្មែរ មានប្រភពមកពីប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ អាចជាការតាំងពិពណ៌បណ្តោះអាសន្ននៃការផ្លាស់ប្តូរការតាំងពិព័ណ៌វត្ថុសិល្បៈគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ ។
ប្រសិនបើវត្ថុសិល្បៈខ្មែរទាំងនោះ មានវត្តមាននៅទីក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាម នៅក្នុងករណីទី ១ និងទី ២ មែននោះ នោះក្រសួងវប្បធម៌នៃប្រទេសកម្ពុជា គួរមានយុទ្ធសាស្ត្រចរចារដើម្បីទាមទារយកវត្ថុសិល្បៈទាំងនោះត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ព្រោះថាវត្ថុសិល្បៈទាំងនោះពិតជាមានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបាននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ក៏ដូចជាសិល្បៈខ្មែរ ។
ដោយសារវត្តមាននៃវត្ថុសិល្បៈខ្មែរមកពីតំបន់អង្គរនៅក្នុងសារមន្ទីរប្រវត្តិសាស្ត្រក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាមនេះ ធ្វើឲ្យខ្ញុំមានចម្ងល់ថាតើវត្ថុសិល្បៈទាំងនេះ ត្រូវបានយកមកដាក់តាំងនៅទីនេះតាំងពីសម័យណា ? ខ្ញុំព្យាយាមរកប្រភពឯកសារដែរ តែនៅតែមិនទាន់ជួបប្រទះនៅឡើយ ៕ ខ្ញុំសាកល្បងសន្និដ្ឋានថាវត្ថុសិល្បៈខ្មែរទាំងនោះ អាចចូលមកក្នុងសារមន្ទីរនេះនៅក្នុង ៣ ករណី ទីមួយ គឺត្រូវបាននាំយកមកដាក់តាំងនៅក្នុងសារមន្ទីរនេះ តាំងតែពីសម័យអណានិគមនិយមបារាំង គឺតាំងពីក្រោយសារមន្ទីរនេះសម្ពោធនៅឆ្នាំ ១៩២៩ ហើយទី ២ គឺអាចត្រូវនាំយកមកតម្កល់នៅទីនេះនៅក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ គឺនៅក្រោយការវាយលុកចូលរំដោះប្រទេសកម្ពុជា ចេញពីរបបខ្មែរក្រហម ហើយប្រហែលជាពេលនេះ ក៏មានការប្រមូលវត្ថុសិល្បៈខ្មែរបុរាណមួយចំនួន សម្រាប់ជាចយភណ្ឌយកទៅប្រទេសវៀតណាម ឬមួយក៏ជាការប្រគល់វត្ថុសិល្បៈដល់សមមិត្តវៀតណាម ដើម្បីជាការថ្លែងអំណរគុណចំពោះការចូលមករំដោះ និងទី ៣ គឺវត្ថុសិល្បៈខ្មែរ មានប្រភពមកពីប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ អាចជាការតាំងពិពណ៌បណ្តោះអាសន្ននៃការផ្លាស់ប្តូរការតាំងពិព័ណ៌វត្ថុសិល្បៈគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ ។
ប្រសិនបើវត្ថុសិល្បៈខ្មែរទាំងនោះ មានវត្តមាននៅទីក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាម នៅក្នុងករណីទី ១ និងទី ២ មែននោះ នោះក្រសួងវប្បធម៌នៃប្រទេសកម្ពុជា គួរមានយុទ្ធសាស្ត្រចរចារដើម្បីទាមទារយកវត្ថុសិល្បៈទាំងនោះត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ព្រោះថាវត្ថុសិល្បៈទាំងនោះពិតជាមានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបាននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ក៏ដូចជាសិល្បៈខ្មែរ ។
EmoticonEmoticon