ចម្លាក់ទេវរូបនៃសតវត្សរ៍ទី៤របស់ខ្មែរ
ព្រះបដិមាជាច្រើននៃព្រហ្មញ្ញសាសនា ដែលជនជាតិខ្មែរបានស្ថាបនាឡើងក្នុងអំឡុងសតវត្សរ៍ទី៣-៤ នៃគ្រិស្តសករាជ ដើម្បីជាទីសក្ការៈបូជាត្រូវបានគេរកឃើញជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងបរិវេណនៃចក្រភពភ្នំនាសម័យបុរាណ ដែលមានទំហំធំធេងលាតសន្ធឹងពីឈូងសមុទ្រសៀមបច្ចុប្បន្ន ដល់ឈូងសមុទ្រចិន ។ រូបចម្លាក់ដែលចាស់ជាងគេបំផុត គឺរូបតំណាងព្រះវិស្ណុ ឬព្រះនារាយណ៍ ដែលគេបានរកឃើញនៅវត្តសាលាឆុងក្នុងឆៃយា ខេត្តសុរាធធានី ។ តាមបុរាណវិទូថៃអះអាងថា រូបចម្លាក់នេះត្រូវបានគេឆ្លាក់ឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី៤ នៃគ្រិស្តសករាជ ។ ទន្ទឹមនឹងនេះគេក៏បានរកឃើញនូវរូបចម្លាក់មួយចំនួនទៀតនៅក្នុងប្រទេស ថៃដូចជា ខេត្តបច្ចឹមបុរី, នគរស្រីធម្មរាជ និងពេជ្រប៊ុន ។ ចម្លាក់ទាំងនេះបានស្ថាបនាឡើងរវាងសតវត្សរ៍ទី៥ និងទី៧ នៃគ្រិស្តសករាជ ជាសិល្បៈខ្មែរមុនអង្គរ សតវត្សរ៍ទី១ ដល់ទី៨ ។
នេះជាកាលបរិច្ឆេទថ្មីបំផុតដែលត្រូវគេតាំងឡើង ។ អត្ថប្រយោជន៍នៃការតាំងអាយុរបស់ប្រវត្តិសិល្បៈខ្មែរ ដោយអ្នកបុរាណវិជ្ជានាសម័យអាណានិគមបារាំង បានផ្តល់នូវលទ្ធផលវិជ្ជមាន វត្តមានរបស់ជនជាតិថៃក្នុងតំបន់នេះថ្មីថ្មោងណាស់ចាប់ពីសតវត្សរ៍ ទី១៣ នៃគ្រិស្តសករាជ គេពុំអាចសន្និដ្ឋានគំហើញនៃវត្ថុបុរាណ ឬក៏បុរាណដ្ឋានទាំងនេះបានជាបុព្វសិទ្ធិរបស់ជនជាតិថៃអន្តោប្រវេសន៍ នោះឡើយ ។ ម្យ៉ាងទៀតការកត់សម្គាល់ខាងលើនេះ ផ្អែកទៅលើព្រះបដិមាមួយចំនួនទៀត ដែលមានលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយដូចនៅកម្ពុជាក្រោមក្នុងខេត្តត្រាវិញ ជាដើម ។
សូមបញ្ជាក់ថា បដិមាសាស្ត្រនៅកម្ពុជាយើងនាសម័យបច្ចុប្បន្ននេះមានចំណាស់ដូច បដិមាសាស្ត្រ ដែលគេបានរកឃើញនៅជ្រោយម៉ាឡាកា និងក្នុងឈូងសមុទ្រសៀម ដោយហេតុភូមិភាគនេះស្ថិតនៅក្នុងទឹកដីនៃចក្រភពភ្នំ ឬហ្វូណន ។ ហេតុនេះហើយបានជាមានការចាំបាច់ក្នុងការតាំងអាយុសិល្បៈខ្មែរឡើងវិញ ដូចចម្លាក់ព្រះវិស្ណុ នៅប្រទេសឥណ្ឌាចាត់ទុកថា ជាសិល្បៈស្ថិតនៅក្នុងអំឡុងសតវត្សរ៍ទី២ និងទី៣ នៃគ្រិស្តសករាជ ៕
ម.ត្រាណេ
ម.ត្រាណេ
EmoticonEmoticon