បដិមាព្រះគម្លង់ ឬ ព្រះយម
ភិនភាគ
រូបចម្លាក់ធ្វើពីថ្មភក់ រចនាប័ទ្មបាយ័ន ចុងសតវត្សទី១២ ដើមសតវត្សទី១៣ មានពុកមាត់ មានចង្កូម គ្មានជំរកអាស្រ័យ តែងអង្គុយ ហាលខ្យល់ ហាលក្តៅ ហាលភ្លៀង។
រូបចម្លាក់ធ្វើពីថ្មភក់ រចនាប័ទ្មបាយ័ន ចុងសតវត្សទី១២ ដើមសតវត្សទី១៣ មានពុកមាត់ មានចង្កូម គ្មានជំរកអាស្រ័យ តែងអង្គុយ ហាលខ្យល់ ហាលក្តៅ ហាលភ្លៀង។
ប្រវត្តិឈ្មោះ
អ្នកស្រាវជ្រាវ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្ត អ្នកស្រុក តែងហៅបដិមាមួយនេះថាជា ព្រះយម (យមរាជ) អ្នកកាត់ក្តី ឬ ព្រះគម្លង់ (ស្តេចកើតឃ្លង់) តើឈ្មោះទាំងនេះមានប្រភពមកពីទីណា?
អ្នកស្រាវជ្រាវ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្ត អ្នកស្រុក តែងហៅបដិមាមួយនេះថាជា ព្រះយម (យមរាជ) អ្នកកាត់ក្តី ឬ ព្រះគម្លង់ (ស្តេចកើតឃ្លង់) តើឈ្មោះទាំងនេះមានប្រភពមកពីទីណា?
ព្រះគម្លង់ (ស្តេចគម្លង់)
ដោយសារបដិមានេះ ជាបដិមានៅហាលខ្យល់ ហាលថ្ងៃ ហាលភ្លៀង ពុំមានរោងសំណាក ទើបធ្វើឲ្យរូបបដិមានេះ មានដុះស្លែគ្រើមៗ មើលទៅដូចជាកើតឃ្លង់ ទើបអ្នកស្រុកហៅថា ព្រះគម្លង់ ឬ ស្តេចគម្លង់។ ដែលមតិខាងលើយល់ថា ជាបដិមាព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ឬ ព្រះបាទជ័យវរ័្មនទី៧នោះ តែធាតុពិតការស្រាវជ្រាវចុងក្រោយបានបង្ហាញថារូបនោះគឺជារូបព្រះយមទៅវិញ។
ដោយសារបដិមានេះ ជាបដិមានៅហាលខ្យល់ ហាលថ្ងៃ ហាលភ្លៀង ពុំមានរោងសំណាក ទើបធ្វើឲ្យរូបបដិមានេះ មានដុះស្លែគ្រើមៗ មើលទៅដូចជាកើតឃ្លង់ ទើបអ្នកស្រុកហៅថា ព្រះគម្លង់ ឬ ស្តេចគម្លង់។ ដែលមតិខាងលើយល់ថា ជាបដិមាព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ឬ ព្រះបាទជ័យវរ័្មនទី៧នោះ តែធាតុពិតការស្រាវជ្រាវចុងក្រោយបានបង្ហាញថារូបនោះគឺជារូបព្រះយមទៅវិញ។
ព្រះយម
លោកCoedès បានបកស្រាយដោយផ្អែកលើសិលាចារឹកនៅលើរូបនៅសតវត្សរ៍ទី១៤ ឬទី១៥ ថារូបនោះជារូបយមរាជដែលជាអ្នកកាន់ច្បាប់កាត់ទោសនៅឋាននរកទេ។
លោកCoedès បានបកស្រាយដោយផ្អែកលើសិលាចារឹកនៅលើរូបនៅសតវត្សរ៍ទី១៤ ឬទី១៥ ថារូបនោះជារូបយមរាជដែលជាអ្នកកាន់ច្បាប់កាត់ទោសនៅឋាននរកទេ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វត្តមាននៃជំងឺឃ្លង់គឺពិតជាមានមែន នៅសម័យអង្គរ ហើយមានមន្ទីរពេទ្យដើម្បីព្យាបាលជំងឺនោះ ដោយប្រើប្រាស់ឱសថបុរាណដូចជាឱសថ ខ្លាញ់ទឹកដោះគោថ្លា ខ្លាញ់ទឹកដោះគោស្រស់ ប្រេង ទឹកឃ្មុំ រងូ ស្លឹកស្រម៉ ផ្លែស្រម៉ជាដើម។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅសម័យប៉ុលពល អ្នកដែលមានជំងឺឃ្លង់ត្រូវបញ្ចូនឲ្យទៅនៅជុំគ្នា ដើម្បីព្យាបាល នឹងកុំឲ្យរាលដាលដល់អ្នកដទៃ ដែលស្ថិតនៅភូមិត្រើង ខេត្តកំពង់ចាម សព្វថ្ងៃក៏នៅមានមន្ទីរពេទ្យព្យាបាលជំងឺឃ្លង់នៅទីនោះដែរ ជំងឺឃ្លង់គឺជាជំងឺដែលអាចមើលជាដាច់ ប្រសិនបើបានព្យាបាលទាន់ពេលវេលា បើពុំដូចនោះទេ អាចនឹងពិការ។ ដោយមូលហេតុនេះហើយ ទើបគេសន្មតមួយទៀតថា បដិមាព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ពិការគឺមកពីទ្រង់មានជំងឺឃ្លង់ ដែលធាតុពិតគឺមិនដូច្នោះទេ បដិមាពីដើមគឺមានតួខ្លួនពេញលេញទាំងអស់
សូមមើលអត្ថបទនេះ https://goo.gl/k6ikAa
សូមមើលអត្ថបទនេះ https://goo.gl/k6ikAa
សូមជូនរឿងនិទាននៃព្រះគម្លង់មួយទៀត
មានរឿងនិទានមួយ តំណាលថា កាលដើមឡើយអាកាសធាតុរាំងស្ងួត ធ្វើស្រែមិនបាន ប្រជាជនបានទៅបន់ស្រន់សុំព្រះគម្លង់ឲ្យជួយ ព្រះគម្លង់បានឡើងទៅឋានសួគ៌ ទៅសុំគោពីឋានសួគ៌មកឲ្យឋានមនុស្ស ដោយសន្យាថា នឹងមិនឲ្យមនុស្សបរិភោគសាច់គោឡើយ។ ក្រោយមកមនុស្សបានយកគោធ្វើជាពាហនៈសម្រាប់ភ្ជួររាស់ធ្វើស្រែចំការ។ ថ្ងៃមួយ មនុស្សបានក្បត់ពាក្យសច្ចៈ ដោយនាំគ្នាបរិភោគសាច់គោធ្វើជាចំណី។ ឋានលើខឹងសំបារយ៉ាងខ្លាំង ហើយព្រះគម្លង់ ដូចព្រះអង្គជាអ្នកដែលស្នើសុំសត្វគោពីឋានលើមក ទើបព្រះអង្គសុខចិត្តដាស់ទោសខ្លួនឯង អង្គុយហាលថ្ងៃ ហាលខ្យល់ ហាលភ្លៀង ដោយគ្មានអាស្រមដូចទេពដទៃ ចំណេរក្រោយៗមក រាល់បដិមាព្រះគម្លង់ដែលសាងហើយ គឺពុំមានអាស្រមទេ គឺទុកនៅកណ្តាលថ្ងៃ។
មានរឿងនិទានមួយ តំណាលថា កាលដើមឡើយអាកាសធាតុរាំងស្ងួត ធ្វើស្រែមិនបាន ប្រជាជនបានទៅបន់ស្រន់សុំព្រះគម្លង់ឲ្យជួយ ព្រះគម្លង់បានឡើងទៅឋានសួគ៌ ទៅសុំគោពីឋានសួគ៌មកឲ្យឋានមនុស្ស ដោយសន្យាថា នឹងមិនឲ្យមនុស្សបរិភោគសាច់គោឡើយ។ ក្រោយមកមនុស្សបានយកគោធ្វើជាពាហនៈសម្រាប់ភ្ជួររាស់ធ្វើស្រែចំការ។ ថ្ងៃមួយ មនុស្សបានក្បត់ពាក្យសច្ចៈ ដោយនាំគ្នាបរិភោគសាច់គោធ្វើជាចំណី។ ឋានលើខឹងសំបារយ៉ាងខ្លាំង ហើយព្រះគម្លង់ ដូចព្រះអង្គជាអ្នកដែលស្នើសុំសត្វគោពីឋានលើមក ទើបព្រះអង្គសុខចិត្តដាស់ទោសខ្លួនឯង អង្គុយហាលថ្ងៃ ហាលខ្យល់ ហាលភ្លៀង ដោយគ្មានអាស្រមដូចទេពដទៃ ចំណេរក្រោយៗមក រាល់បដិមាព្រះគម្លង់ដែលសាងហើយ គឺពុំមានអាស្រមទេ គឺទុកនៅកណ្តាលថ្ងៃ។
តួយ៉ាងដូចជារូបសំណាកព្រះគម្លង់នៅលានស្តេចគម្លង់ និង មុខវត្តឧណ្ណាលោមជាដើម។ ក្រោយមកទៀតគេ ក៏បានសាងរូបសំណាកព្រះគម្លង់មួយទៀត ដាក់នៅតាមផ្លូវមាត់ទន្លេ ដោយមានអាស្រម រំលងបានប៉ុន្មានឆ្នាំ មិនដឹងមូលហេតុអ្វី គេក៏រើអាស្រម និង រូបសំណាកនោះចេញវិញ នៅសល់តែរូបសំណាកមុខវត្តឧណ្ណាលោមមួយដដែរ។
រូបបដិមាព្រះគម្លង់បច្ចុប្បន្នមាននៅទីកន្លែងមួយចំនួនដូចជា៖
- រូបបដិមាពិតប្រាកដនៃព្រះយម(ស្តេចគម្លង់)តំកល់នៅសារមន្ទីរជាតិក្នុងបន្ទប់ត្រង់កន្លែងរចនាប័ទ្មបាយ័ន។
- រូបបដិមាសិប្បនិម្មិតមួយ ដាក់នៅក្នុងសារមន្ទីរជាតិដដែលនៅកណ្តាលស្រះទាំង៤។
- រូបបដិមាសិប្បនិម្មិតមួយនៅមុខវត្តឧណ្ណាលោម។
- រូបបដិមាសិប្បនិម្មិតមួយ នៅលានព្រះគម្លង់ទីក្រុងសៀមរាប។
- រូបបដិមាមួយទៀត នៅក្បែរព្រះអង្គចេកព្រះអង្គចម ដែលអ្នកស្រុកហៅថាយាយទេព។
- រូបបដិមាសិប្បនិម្មិតមួយ ដាក់នៅក្នុងសារមន្ទីរជាតិដដែលនៅកណ្តាលស្រះទាំង៤។
- រូបបដិមាសិប្បនិម្មិតមួយនៅមុខវត្តឧណ្ណាលោម។
- រូបបដិមាសិប្បនិម្មិតមួយ នៅលានព្រះគម្លង់ទីក្រុងសៀមរាប។
- រូបបដិមាមួយទៀត នៅក្បែរព្រះអង្គចេកព្រះអង្គចម ដែលអ្នកស្រុកហៅថាយាយទេព។
EmoticonEmoticon